• आइतबार, २३ मङ्सिर, २०८१
  • ०९:३२:३९

सुर्यको रंग कस्तो छ? 

काठमाडौँ । पृथ्वीबाट सुर्य अलग अलग समयमा अलग अलग रंगको देखिन्छ। कहिले रातो, कहिले सुन्तला, कहिले सेतो त कहिले पहेंलो। यद्धपी अधिकांश समय सुर्यको रंग पहेंलो नै देखिन्छ। 


तर सूर्यको वास्तविक रंग के हो? के पृथ्वीको वायुमण्डलको कारणले सूर्य अन्तरिक्षबाट फरक रङ देखिन्छ? नासाका पूर्व अन्तरिक्ष यात्री स्कट केलीले आफ्नो विज्ञानको व्याख्या गर्दै सूर्यको रंग वास्तवमा पहेँलो नभएर सेतो भएको पुष्टि गरेका छन् । उनले हाम्रो आँखाले काम गर्ने कारण पनि बताएका छन। 

सुर्य एक तारा हो। वातावरणका कारण यो पृथ्वीमा पहेंलो रंगको देखिन्छ। सूर्यको किरणमा सबै रंगहरू मिसिएका हुन्छन्, जुन हाम्रो आँखामा सेतो देखिन्छ। यही कारणले गर्दा जब सूर्य अन्तरिक्षमा देखिन्छ यो पहेँलो देखिँदैन सेतो देखिन्छ।

हाम्रो आँखाले सूर्यबाट आउने प्रकाशको एउटै रङ देख्न सक्दैन किनभने सूर्यको किरणले हाम्रो आँखामा रहेका फोटोरिसेप्टर कोशिकाहरूलाई संतृप्त गर्छ, जसले गर्दा सबै रंगहरू एकसाथ मिसिन्छ र अन्ततः रङ सेतो देखिन्छ। त्यसैले पृथ्वीमा पहेँलो देखिने सूर्य अन्तरिक्षमा सेतो देखिन्छ भने पृथ्वीको वायुमण्डलले पनि भूमिका खेल्छ । जसका कारण सूर्यको रंग फरक-फरक समयमा फरक-फरक कोणमा देखिन्छ। 

नासाका अनुसार छोटो तरंग लम्बाइ भएका तरंगहरू निलो प्रकाश तरंगहरू हुन्। यी छालहरू सजिलै छरिएका छन्। अर्कोतर्फ, लामो तरंग दैर्ध्य भएका रातो छालहरू सजिलै बिखर्दैनन्। यसरी केही रंग वायुमण्डलमा उडाइन्छ। साथै, सूर्यको प्रकाशका सबै तरंग लम्बाइहरू हाम्रो वायुमण्डलबाट गुज्र्दा, तिनीहरूले हाम्रो आँखाको कोन रिसेप्टरहरूलाई पूर्ण रूपमा संतृप्त नगर्न सक्छन्। यही कारणले गर्दा हाम्रो मस्तिष्कले सूर्यलाई नीलो तरंगहरू बिनाको बाँकी छालहरूको मिश्रणको रूपमा लिन्छ र हामी सूर्यको रंग पहेँलो भएको ठान्छौं।