काठमाडौं। जाडोको समयमा रुघाखोकीको समस्या प्रायः सामान्य हो। चिसो मौसममा सबैतिर मानिसहरू रुघाखोकीबाट पिडित देखिन्छन्।

रुघाखोकीबाट मुक्ति पाउनको लागि विभिन्न उपायहरू अपनाइन्छ। तर, धेरैजसो मानिसहरूले पाएका रुघाखोकीका समस्याहरू दिनभर सामान्य रहिरहँदा राति भने खोकीको समस्या बढी हुन्छ। खोकीका कारण केहि मानिसहरू राति सुत्न सक्दैनन्।

तपाईंलाई थाहा छ कि राति खोकी किन बढी हुन्छ? यसको वैज्ञानिक कारण के हो?

चिकित्सकहरूको अनुसार, शरीरको अवस्था र वातावरणको परिवर्तनले गर्दा राति खोकीको समस्या बढ्छ। जब हामी सुत्छौं, हाम्रो शरीरको अवस्था परिवर्तन हुन्छ र यसले श्वासप्रश्वास प्रणालीमा दबाब बढाउँछ। चिसो हावा र रातिको समयमा सुक्खा हावा खोकीको समस्यामा वृद्धि गर्न सक्छ। यस समयमा श्वासनलीलाई अधिक सुन्न र जलन हुने स्थिति आउँछ, जसले खोकी बढाउँछ।

चिकित्सकहरूका अनुसार, सुत्ने बेला घाँटीमा कफ जम्न सक्छ, जसले घाँटीमा असहजता सिर्जना गर्छ र खोकी बढाउँछ। यो समस्या प्रायः रुघाखोकी, फ्लू वा एलर्जीका कारण हुन्छ। दम भएका व्यक्तिहरूलाई पनि राति खोकी बढ्न सक्छ।

जब शरीर विश्राममा हुन्छ, श्वासप्रश्वास प्रणालीमा जलनको वृद्धि हुन्छ र यसले खोकीको समस्या बढाउँछ। ग्यास्ट्रोएसोफेगर रिफल्क्स डिजिज पनि रातको समय खोकीको मुख्य कारण हो। एलर्जी भएका व्यक्तिहरूलाई, जस्तै धुलो वा धुवाँका कारण पनि राति खोकी लाग्न सक्छ।

राति खोकीबाट छुटकारा पाउने केहि उपायहरू:

चिकित्सकहरूको सल्लाहअनुसार, राति मनतातो पानी पिउनाले रुघाखोकीमा राहत मिल्छ। यसले घाँटीलाई शान्त पार्छ। तपाईं मह र अदुवा मिसाएर पनि मनतातो पानी पिउन सक्नुहुन्छ।

रातको समयमा हावा सुक्खा हुन सक्छ, जसले घाँटीलाई थप सुकाउँछ। यस्तो अवस्थामा, कोठामा आर्द्रता कायम राख्न ह्युमिडिफायर प्रयोग गर्नुहोस्। यसले घाँटी र श्वासप्रश्वास प्रणालीमा जलन कम गर्छ र खोकीलाई नियन्त्रण गर्छ। सिरानीको सहारा लिएर टाउको थोरै माथि राखेर सुत्ने प्रयास गर्नुहोस्।

यदि तपाईंको खोकी एलर्जीका कारण हो भने, एलर्जीको स्रोतबाट टाढा रहने प्रयास गर्नुहोस्। कोठामा धुलो र धुवाँको मात्रा कम गर्न एयर प्युरिफायरको प्रयोग गर्नुहोस्।

यदि यी सबै उपायहरू पछि पनि रुघाखोकी जारी रहन्छ र एक हप्ता भन्दा बढी समयसम्म खोकीको समस्या समाधान हुँदैन भने, डाक्टरसँग परामर्श गर्न र जाँच गराउनु अत्यावश्यक छ। चिकित्सकको सल्लाह बिना औषधि वा सिरप नलिनुहोस्। कहिलेकाहीँ खोकी कुनै गम्भीर रोगको लक्षण पनि हुन सक्छ, र चिकित्सकले यसको सही कारण पत्ता लगाउन सक्छन्।

 लेखमा दिइएका सल्लाह र सुझावहरू सामान्य जानकारीका लागि हुन् र पेशेवर चिकित्सकीय सल्लाहको रूपमा लिनु हुँदैन। यदि तपाईंसँग कुनै स्वास्थ्य सम्बन्धी चिन्ता छ भने, सधैँ आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।