काठमाडौं। घडी पसलमा किन्न जाँदा होस् या विज्ञापन हेर्दा, तपाईंले सधैं १० बजेर १० मिनेटको समय सेट भएको देख्नुभएको छ होला। यस्तो देख्दा धेरैलाई जिज्ञासा लाग्न सक्छ कि किन घडीमा सधैं यही समय सेट गरिएको हुन्छ।

यदि तपाईंले अहिलेसम्म यो कुरा ध्यान दिनुभएको छैन भने, अब कुनै पनि घडीको विज्ञापनमा यो समय देख्नुभएमा अचम्म नमाने हुन्छ। आज हामी यसको बारेमा जानकारी दिनेछौं।

के यो समयसँग ऐतिहासिक घटना जोडिएको हो?
घडीमा १० बजेर १० मिनेटको समय राख्नुका पछाडि अनेकौं भ्रम फैलिएका छन्। एउटा यस्तो दाबी छ कि यो समय अब्राहम लिंकन, जोन एफ. केनेडी, र मार्टिन लुथर किङ्ग जुनियरको हत्या भएको समय हो। तर तथ्य जाँच गर्दा यी सबै दाबीहरू गलत साबित भएका छन्। उदाहरणका लागि: अब्राहम लिंकनलाई राति १०:१५ बजे गोली हानिएको थियो, तर उनको मृत्यु बिहान ७:२२ मा भएको थियो। जोन एफ. केनेडीलाई दिउँसो १२:३० मा गोली लाग्यो, र आधा घण्टापछि उनको मृत्यु भयो। मार्टिन लुथर किङ्गलाई साँझ ६:०१ मा गोली लाग्दा, उनको मृत्यु एक घण्टापछि ७:०५ मा भएको थियो। यसरी, यी ऐतिहासिक घटनाको समय १०:१० सँग मेल खाँदैन, जसबाट यो भ्रम मात्रै हो भन्ने स्पष्ट हुन्छ।

आणविक बम विस्फोटसँग सम्बन्ध छ त?
अर्को एउटा प्रचलित भ्रम अनुसार, दोस्रो विश्वयुद्धमा हिरोसिमा र नागासाकीमा बम विस्फोट हुँदा १०:१० थियो भन्ने भनाइ छ। तर वास्तविक समय फरक छ: हिरोसिमामा बम बिहान ८:१५ मा खसेको थियो। नागासाकीमा बम विस्फोट बिहान ११:०२ मा भएको थियो। त्यसैले, यो दाबी पनि सत्य होइन।

तर्कसंगत र व्यावसायिक कारण के हो?
अब वास्तविक कारणबारे कुरा गरौं। प्रायः कम्पनीहरूले आफ्नो लोगो घडीको १२ अंक मुनि राख्ने गर्छन्। १०:१० को समय सेट गर्दा, सुईहरू लोगोको वरिपरि खुला "V" आकारमा हुन्छन्। यसले लोगो प्रस्ट देखाउन मद्दत गर्छ, जसले ग्राहकलाई आकर्षित गर्ने काम गर्छ। साथै, घडीका अन्य विवरण, जस्तै मिति, बार, वा अन्य जानकारी, प्रायः ३, ६, र ९ अंकको आसपास राखिएका हुन्छन्। १०:१० को सुई सेटिङले यी विवरणहरूलाई पनि स्पष्ट देखिन मद्दत पुर्‍याउँछ।

मनोवैज्ञानिक कारण
रियल क्लियर साइन्सका अनुसन्धानले घडीमा १०:१० सेट गर्दा "स्माइली फेस" जस्तो देखिन्छ भन्ने तथ्य पत्ता लगाएको छ। यसले ग्राहकको मनोबललाई सकारात्मक बनाउने काम गर्छ। परीक्षणका क्रममा, ८:२० मा सुई सेट गर्दा "दुःखी अनुहार" जस्तो देखियो, जसले केही ग्राहकको मूडमा नकारात्मक प्रभाव पार्‍यो। त्यसैले, १०:१० को समयले ग्राहकलाई उत्साहित राख्न मद्दत गर्छ भन्ने निष्कर्ष निकालियो।

१० बजेर १० मिनेटको समय राख्नुका पछाडि ऐतिहासिक वा राजनीतिक कारणहरू होइन, व्यवसायिक र मनोवैज्ञानिक रणनीतिहरू छन्। लोगो स्पष्ट देखाउने र सकारात्मक प्रभाव पार्ने उद्देश्यले यो समय सेट गरिएको हो। त्यसैले, अब तपाईंले पसलमा घडीको समय १०:१० देख्दा यसको वास्तविक कारण बुझ्नुहुनेछ।